📙 เทคนิคตั้งคำถามนโยบาย จากหนังสือ “เศรษฐศาสตร์เล่มเดียวจบ” #EIOL ผมอยากแบ่งปันวิธีง่าย ๆ ในการนำแนวคิดจากหนังสือมาใช้ เพื่อ “ตั้งคำถามกับนโยบาย” ที่เราเจอในชีวิตประจำวัน ไม่ต้องเป็นนักเศรษฐศาสตร์ก็ใช้ได้ เพราะนี่คือทักษะของ “คนที่เลือกจะคิดเอง”
กับ 3 เทคนิค คิดแบบนักเศรษฐศาสตร์ เวลารัฐออกนโยบาย
- เข้าใจ “วิธีคิด” ที่หนังสือพยายามสอนเรา ใน Economics in One Lesson ของ Henry Hazlitt เขาไม่ได้ให้สูตรลัด แต่ให้ “เลนส์” สำหรับมองระบบเศรษฐกิจให้ชัดขึ้น หลักคิดสำคัญคือ
- อย่าหยุดแค่สิ่งที่เรามองเห็นทันที
- ให้ถามต่อว่ามี “ต้นทุนที่ซ่อนอยู่” ไหม -มีใครได้รับผลกระทบ โดยไม่มีใครพูดถึงหรือเปล่า
- เลือกนโยบายใกล้ตัวที่เจอในข่าว เราไม่ต้องเป็นนักวิชาการก็ทำได้ แค่ถามตัวเองง่าย ๆ
- แจกเงิน = แจกให้ใคร แล้วใครจ่าย
- ตรึงราคาน้ำมัน = ดีตอนนี้กระทบอะไรในระยะยาว
- รถไฟฟ้าฟรี = ฟรีจริงดิ หรือมีคนจ่ายแทนเราอยู่ ทุกนโยบายคือบทเรียน ถ้าเรากล้าตั้งคำถาม
- ตั้งคำถามกับนโยบาย อย่ารอให้รัฐสรุปให้คุณ ลองใช้ 3 คำถามนี้กับทุกนโยบายที่คุณเจอ
- ใครได้ประโยชน์ทันที
- ใครต้องจ่าย หรือเสียโอกาสบางอย่างไป
- แล้วในระยะยาว นโยบายนี้จะพาเราไปทางไหน บางครั้งคำตอบไม่ได้อยู่ในข่าว หรือโพสต์สวย ๆ แต่มันซ่อนอยู่ใน “สิ่งที่ไม่มีใครอยากพูดถึง” .
. ตัวอย่าง เมื่อรัฐบาลประกาศจะแจกเงิน Digital Wallet คนละ 10,000 บาท สิ่งที่คนส่วนใหญ่มองเห็นคือ “ความช่วยเหลือ” และ “การกระตุ้นเศรษฐกิจ” แต่ถ้าลองมองผ่านเลนส์ของ Hazlitt นี่คือคำถามที่ไม่ค่อยมีใครถาม
- เงินที่ใช้แจกมาจากไหน ภาษีของเราหรือหนี้ที่ลูกหลานเราต้องใช้คืนในอนาคต
- มันช่วยให้คนอยู่รอด หรือช่วยให้คนลุกขึ้นยืนได้ด้วยตัวเองในระยะยาวจริงไหม
- คนที่ไม่ได้อยู่ในระบบดิจิทัล จะถูกทิ้งไว้ข้างหลังไหม
- นี่คือการวางรากฐานระยะยาวหรือแค่การเร่งใช้จ่ายเพื่อประชานิยมระยะสั้น . หนังสือที่ดีจะไม่แค่ให้ข้อมูล แต่ให้ “มุมมองใหม่” และมุมมองนี้เอง ที่ช่วยให้เรา “ไม่ตกหลุมกับนโยบายที่ดูดีแต่ไม่ยั่งยืน” . . ต่อไปถ้าเจอนโยบายที่ดูดี ลองหยิบคำถาม 3 ข้อนี้ขึ้นมาใช้ แล้วดูว่าคุณเห็นอะไรที่คนอื่นอาจมองข้าม เพราะเศรษฐศาสตร์ที่ดี…เริ่มจาก “การสงสัยในสิ่งที่ทุกคนปรบมือให้” ถ้าบทความนี้ทำให้คุณ “มองเห็นสิ่งที่เคยมองข้าม”
ลองแชร์ให้เพื่อนสักคนดูครับ เพราะเศรษฐศาสตร์ ไม่ได้เป็นแค่เรื่องของนักวิชาการ แต่มันคือเครื่องมือของคนธรรมดา... ที่อยากเข้าใจโลกให้ลึกขึ้นอีกนิด 🙃 #Siamstr