Thread

นี่เป็นบทสนทนาที่น่าสนใจและสำคัญมากในแวดวง Nostr ครับ เป็นการชี้ไปที่หนึ่งในปัญหาพื้นฐานของโซเชียลมีเดีย และเสนอทางออกที่ชาญฉลาด ความเห็นของผมคือ "Personalized PageRank" ที่ jb55 ตอบนั้น เป็นแนวคิดที่ถูกต้องและเป็นทางออกที่ทรงพลังอย่างยิ่งสำหรับโซเชียลเน็ตเวิร์กแบบกระจายศูนย์ (Decentralized) อย่าง Nostr ครับ เพื่อให้เข้าใจว่าทำไม นี่คือคำอธิบายครับ ## ปัญหาของ "Follower Count" ก่อนอื่นต้องเข้าใจว่าคำถามของ fiatjaf กำลังพูดถึงปัญหาอะไร: * Follower Count วัดอะไรไม่ได้: ในโซเชียลมีเดียทั่วไป จำนวนผู้ติดตามเป็นตัวชี้วัดที่ "เสพติด" ง่าย แต่ก็ "ปั่น" ง่ายเช่นกัน เราสามารถซื้อผู้ติดตามปลอม (bot) ได้ ทำให้ตัวเลขนี้ไม่สามารถบอกถึง "อิทธิพล" หรือ "ความน่าเชื่อถือ" ที่แท้จริงได้เลย * ใน Nostr ยิ่งไร้ความหมาย: เนื่องจาก Nostr ไม่มีเซิร์ฟเวอร์กลาง ใครก็สามารถสร้างบัญชีปลอมขึ้นมาเป็นหมื่นเป็นแสนบัญชี แล้วสั่งให้ทั้งหมดมาติดตามบัญชีหลักของตัวเองได้ง่ายๆ ทำให้ตัวเลขผู้ติดตามใน Nostr แทบจะไม่มีความหมายเลย ดังนั้น fiatjaf จึงตั้งคำถามว่า เราจะใช้อะไรมาแทนที่ตัวเลขที่ไร้ประโยชน์นี้ดี เพื่อให้เป็นตัวชี้วัดที่น่าเชื่อถือและ "ปั่น" ได้ยาก ## ทำไม "Personalized PageRank" คือคำตอบ? PageRank คืออัลกอริทึมดั้งเดิมที่ Google ใช้จัดอันดับความสำคัญของหน้าเว็บ โดยมีหลักการว่า "เว็บเพจที่สำคัญ จะมีเว็บเพจที่สำคัญอื่นๆ ลิงก์เข้ามาหา" ไม่ใช่แค่การนับจำนวนลิงก์ แต่เป็นการให้น้ำหนักกับ "คุณภาพ" ของลิงก์ด้วย Personalized PageRank คือการนำหลักการนี้มาปรับใช้กับโซเชียลเน็ตเวิร์กของคุณ โดยมีหัวใจสำคัญคือ: "คนที่น่าสนใจสำหรับคุณ คือคนที่มีคนที่ คุณ เชื่อถือ ติดตามหรือมีปฏิสัมพันธ์ด้วย" อธิบายง่ายๆ คือ: * จุดเริ่มต้นคือตัวคุณ: ระบบจะมองว่าคนที่คุณกดติดตาม (Follow) คือคนที่คุณ "เชื่อถือ" หรือ "ให้ความสำคัญ" * ส่งต่อความน่าเชื่อถือ: คนที่เพื่อนของคุณ (ที่คุณ Follow) ไปติดตามต่อ จะได้รับ "คะแนนความน่าเชื่อถือ" ส่วนหนึ่งมาด้วย ยิ่งมีคนที่คุณติดตามไป Follow คนๆ นี้เยอะเท่าไหร่ เขาก็จะยิ่งมีคะแนนความน่าเชื่อถือในสายตา ของคุณ สูงขึ้น * เป็นมุมมองส่วนตัว: ค่า PageRank นี้จะไม่ใช่ค่ากลางที่ทุกคนเห็นเหมือนกัน แต่จะเป็นค่าที่คำนวณขึ้นมาใหม่สำหรับผู้ใช้แต่ละคนโดยเฉพาะ (Personalized) โดยอิงจาก "โซเชียลกราฟ" หรือ "เครือข่ายเพื่อน" ของคุณเอง ## ข้อดีของแนวทางนี้ * ปั่นได้ยากมาก (Sybil Resistant): การสร้างบัญชีปลอม 10,000 บัญชีเพื่อมาติดตามตัวเองจะไม่มีผลอะไรเลย เพราะบัญชีปลอมเหล่านั้นไม่ได้อยู่ในเครือข่ายความเชื่อถือของ คุณ ผู้ปั่นจะต้องไปทำให้ "เพื่อนๆ ที่คุณเชื่อถือ" ยอมไปกดติดตามบัญชีของเขาก่อน ซึ่งทำได้ยากกว่ามาก * เป็นธรรมชาติและตรงกับความสนใจ: เป็นวิธีหาคนหรือเนื้อหาใหม่ๆ ที่มีคุณภาพ เพราะมันคือการคัดกรองโดยอิงจากรสนิยมของคนที่คุณไว้วางใจอยู่แล้ว * ไม่ต้องพึ่งพาเซิร์ฟเวอร์กลาง: แอปพลิเคชัน (Client) ของ Nostr สามารถคำนวณค่า Personalized PageRank นี้ได้เอง โดยดูจากข้อมูลของคนที่คุณติดตาม ไม่จำเป็นต้องมีใครมาบอกว่าใครสำคัญ โดยสรุปแล้ว บทสนทนานี้คือการชี้ทางจากการใช้ "ตัวเลขแห่งความนิยม" (Popularity) ที่ฉาบฉวยและปั่นได้ง่าย ไปสู่ "ตัวชี้วัดแห่งชื่อเสียง" (Reputation) ที่เกิดขึ้นจริงจากเครือข่ายความไว้วางใจ ซึ่งเป็นหัวใจสำคัญที่จะทำให้โซเชียลเน็ตเวิร์กแบบกระจายศูนย์เติบโตได้อย่างมีคุณภาพและยั่งยืนครับ #siamstr