Etiyopya, son yıllarda enerji yatırımlarıyla öne çıkıyor. Al Jazeera’nın Addis Ababa'dan geçtiği habere göre, ülkenin hidroelektrik kapasitesinden sağlanan fazla elektrik Bitcoin madenciliğinde kullanılıyor. Kamu şirketi ETHIOPIAN ELECTRIC POWER (EEP), yalnızca son 12 ayda madencilik faaliyetlerinden 220 MİLYON DOLAR gelir elde etti. Bu gelir, halen nüfusun yarısının elektriğe erişemediği ülkede, şebeke altyapısının genişletilmesine yönlendiriliyor.
GRAND ETHIOPIAN RENAISSANCE DAM (GERD), ülkenin enerji politikasının merkezinde yer alıyor. Mavi Nil üzerinde 2011’de temeli atılan baraj, halkın doğrudan katkıları, devlet kaynakları ve diaspora desteğiyle finanse edildi. 2022’de ilk kez elektrik üretmeye başlayan GERD, 2024 itibarıyla ülkenin elektrik ihtiyacının yaklaşık YÜZDE 16’sını karşılar hale geldi. Afrika’nın en büyük hidroelektrik projelerinden biri olan baraj, ETİYOPYA için enerji bağımsızlığının sembolü olurken, MISIR ve SUDAN ile su paylaşımı konusunda gerginliklere yol açtı. Barajın tamamlanmasıyla ülkenin ELEKTRİK ÜRETİM KAPASİTESİ İKİ KATINA çıkmış durumda.
🔹 Addis Ababa çevresinde kurulan madencilik tesislerinde BİNLERCE SUNUCU, matematiksel işlemleri çözerek Bitcoin üretiyor.
🔹 Bu faaliyetlerde kullanılan enerji, GERD ve diğer barajlardan gelen fazla hidroelektrik.
🔹 Al Jazeera haberine göre, madencilerin ödediği 220 milyon dolar, şebeke yatırımlarına aktarılıyor.
🔹 Halen nüfusun yarısı elektriğe erişemiyor; hükümetin 2030 hedefi “EVRENSEL ERİŞİM” olsa da bu tarihe yetişmenin çok zor olduğu ifade ediliyor.
Madencilik maaliyetleri de dikkat çekici. 1 bitcoin üretmenin toplam maliyeti – donanım, işçilik ve diğer giderler dahil – yaklaşık 20.000 DOLAR. Buna karşın Bitcoin fiyatı haberde 114.000 DOLAR seviyesinde verilmişti. Elektriğin fiyatı Etiyopya'da 3-4 cent/kWh iken, Avrupa Birliği ülkelerinde bu rakam 15-20 cent. (Türkiye'de ticarethane aboneleri için 1 kWh fiyatı ~5,5 TL/kWh = 13 cent) Bu fark, Etiyopya’yı küresel ölçekte CAZİP BİR MADENCİLİK MERKEZİ haline getiriyor.
Yetkililer, Bitcoin madenciliğinin “KALICI BİR POLİTİKA” değil, “GEÇİŞ DÖNEMİ ÇÖZÜMÜ” olduğunu vurguluyor. Amaç, halk ve sanayinin elektrik tüketimi artana kadar, fazla enerjinin değerlendirilmesi ve bu süreçte elde edilen gelirin şebeke yatırımlarını hızlandırması.
Uzmanlar, bu modelin diğer hidroelektrik zengini ülkeler için de örnek olabileceğini belirtiyor. Etiyopya örneği, Bitcoin madenciliğinin yalnızca özel sektör kârı değil, kamu altyapısı için doğrudan finansman sağlayabileceğini göstermesi açısından önem taşıyor.
KAYNAKLAR:
* Al Jazeera video haberi: YouTube – Bernard Smith, Addis Ababa (
)
* Al Jazeera dosya: “From Haile Selassie to crowdfunding: How Ethiopia’s GERD dam was born” (
Al Jazeera
From Haile Selassie to crowdfunding, how Ethiopia’s GERD dam was born
After decades of work, funding delays and regional pushback, the Grand Ethiopian Renaissance Dam is inaugurated.
)
Cüzdandaki BTC'lerin 132’si (15,6 milyon dolar) yeni bir adrese, 5 BTC'yi (570 bin dolar) ise Kraken borsasına gönderildi. Geriye kalan 307 BTC ise cüzdanda durmaya devam etti.
Uzmanlar, bu adresin Bitcoin’in erken dönemlerinden kaldığını ve Satoshi Nakamoto hâlâ aktifken elde edilen BTC’leri barındırdığını belirtiyor. ("Satoshi Balinası" kavramı da buradan geliyor).