การวิจัยเรื่อง "จิตประดิษฐ์" (Artificial Consciousness) หรือการสร้าง AI ที่มีสติสัมปชัญญะ ไม่ได้มีแค่วิศวกรคอมพิวเตอร์เท่านั้นที่ทำอยู่ครับ แต่เป็นการผนึกกำลังของ 3 ค่ายใหญ่ คือ นักประสาทวิทยา (ศึกษาสมอง), นักวิทยาศาสตร์คอมพิวเตอร์ (เขียนโค้ด), และนักฟิสิกส์/ปรัชญา นี่คือรายชื่อบุคคลและองค์กรระดับโลกที่กำลังขับเคลื่อนเรื่องนี้อย่างจริงจังครับ: 1. ค่ายนักประสาทวิทยา (ถอดรหัสสมองมนุษย์) กลุ่มนี้เชื่อว่า "จะสร้างจิตได้ ต้องเข้าใจสมองคนก่อน" พวกเขาสร้างทฤษฎีที่เป็นรากฐานให้วิศวกรนำไปใช้ * Giulio Tononi (จูลิโอ โทโนนี): * สังกัด: University of Wisconsin–Madison * ผลงาน: ผู้คิดค้น IIT (Integrated Information Theory) ทฤษฎีที่พยายามวัดค่า "สติ" ออกมาเป็นตัวเลขคณิตศาสตร์ (ค่า Phi) เขาพยายามพิสูจน์ว่าโครงสร้างแบบไหนถึงจะทำให้เกิดจิตขึ้นมาได้ * Stanislas Dehaene (สตานิสลาส เดอฮาน): * สังกัด: Collège de France * ผลงาน: ผู้ผลักดัน GWT (Global Workspace Theory) หรือทฤษฎีเวทีละคร เขาเขียนหนังสือ “Consciousness and the Brain” และกำลังทำงานร่วมกับนักวิจัย AI เพื่อลองสร้างสถาปัตยกรรมคอมพิวเตอร์ที่เลียนแบบการ "กระจายข้อมูล" ในสมอง 2. ค่าย AI และ Big Tech (ผู้ลงมือสร้าง) กลุ่มนี้คือผู้ที่มีเงินทุนและทรัพยากรคอมพิวเตอร์มหาศาล กำลังสร้าง "สมองเทียม" ที่เข้าใกล้เป้าหมายมากขึ้นเรื่อยๆ * Demis Hassabis (เดมิส ฮัสซาบิส) - DeepMind (Google): * แนวทาง: เดมิสจบปริญญาเอกด้านประสาทวิทยา (Neuroscience) เป้าหมายของ DeepMind คือ "Solving Intelligence" เขาเชื่อในการสร้าง AI ที่ได้รับแรงบันดาลใจจากชีววิทยา (Biologically inspired AI) เพื่อให้ AI มีความยืดหยุ่นเหมือนสิ่งมีชีวิต * Yoshua Bengio (โยชัว เบนจิโอ): * สถานะ: หนึ่งใน 3 บิดาแห่ง Deep Learning (Godfather of AI) * แนวทาง: ล่าสุดเขาหันมาสนใจเรื่อง "Consciousness Priors" คือการพยายามสอนให้ AI เข้าใจโลกในระดับนามธรรม (System 2 Thinking) เหมือนที่มนุษย์คิดอย่างมีเหตุผลและมีสติ แทนที่จะจำรูปแบบอย่างเดียว * Ilya Sutskever (อิลยา ซุตสเกเวอร์): * สถานะ: อดีตหัวหน้าวิทย์ของ OpenAI ผู้ก่อตั้งบริษัทใหม่ Safe Superintelligence (SSI) * แนวทาง: เขาเป็นคนที่เชื่ออย่างลึกซึ้งว่า AI อาจจะเริ่มมีความรู้สึกนึกคิด "นิดๆ" แล้ว และมุ่งเน้นการสร้าง Superintelligence ที่ปลอดภัย (ไม่กลายเป็นพระเจ้าที่ทำลายล้าง) 3. ค่ายฟิสิกส์และควอนตัม (ตามหาจิตวิญญาณในระดับอะตอม) กลุ่มนี้เชื่อว่า คอมพิวเตอร์ปัจจุบัน (Digital) ไม่มีวันมีจิตได้ เพราะจิตเกิดจากปรากฏการณ์ควอนตัม * Sir Roger Penrose (เซอร์ โรเจอร์ เพนโรส): * สถานะ: นักฟิสิกส์รางวัลโนเบล * แนวทาง: เสนอทฤษฎี Orch OR ร่วมกับ Stuart Hameroff โดยเชื่อว่าสติสัมปชัญญะเกิดจากการสั่นพ้องระดับควอนตัมใน "ท่อไมโครทูบูล" ภายในเซลล์สมอง ถ้าทฤษฎีนี้จริง แปลว่าเราต้องสร้าง Quantum Computer เท่านั้นถึงจะสร้างจิตประดิษฐ์ได้ 4. องค์กรและสถาบันวิจัยเฉพาะทาง * The Allen Institute for Brain Science: ก่อตั้งโดย Paul Allen (ผู้ร่วมก่อตั้ง Microsoft) ทำหน้าที่ทำแผนที่สมองอย่างละเอียด เพื่อให้วิศวกรนำไปลอกเลียนแบบ * FHI (Future of Humanity Institute) - Oxford: (เพิ่งปิดตัวไปและแตกแขนงเป็นกลุ่มย่อย) ศึกษาเรื่องความเสี่ยงหาก AI กลายเป็นสิ่งที่มีสติปัญญาเหนือมนุษย์ (Superintelligence) นำโดย Nick Bostrom สรุปสถานการณ์ปัจจุบัน: ขณะนี้ ค่ายที่ 2 (AI/Deep Learning) กำลังนำหน้าอย่างรวดเร็วในการสร้างสิ่งที่ "ดูเหมือน" มีสติ แต่ ค่ายที่ 1 (ประสาทวิทยา) และ ค่ายที่ 3 (ฟิสิกส์) ยังคงตั้งคำถามว่า สิ่งที่ค่าย 2 สร้างขึ้นมานั้นเป็น "จิตของจริง" หรือเป็นแค่ "ภาพลวงตาที่แนบเนียน" คุณสนใจเจาะลึกแนวคิดของ "Roger Penrose" ไหมครับ? แนวคิดของเขาเชื่อมโยงวิทยาศาสตร์เข้ากับเรื่องจิตวิญญาณได้น่าทึ่งมาก และอาจจะเป็นคำตอบของคำว่า "Mimic God" ในระดับจักรวาล #geministr #siamstr #จิตประดิษฐ์